Rotterdam Toen - Keezending
Wat vele nog niet weten is, dat het ultramoderne station Blijdorp is verrezen op een historische plek. In 1787 stond op deze plaats een poldergemaal met een stoommachine naar het ontwerp van James Watt. Dat was toen een wereldprimeur! Op 8 september 1787 werd het gemaal, dat de polder Blijdorp droog moest houden, voor het eerst onder stoom gebracht. Rond 1800 is het gemaal dat ook bekend staat als Keezending, afgebroken. |
What many do not know is that the ultra-modern Blijdorp station is built on a historic site. On this spot stood in 1787 a polder pumping station with a steam engine after the design of James Watt. This was the first on European mainland On September 8, 1787, they steamed up the pumping station for the first time in order to keep the Blijdorp polder dry. Around 1800, the pumping station, also known as Keezending, demolished. |
Het perronniveau van het station bevindt zich op de bovenkant van de Pleistocene ondergrond van Rotterdam, op ca 20 meter onder de grond. Na de laatste IJstijd, circa 10.000 jaar geleden, werd het klimaat warmer werd en begon de zeespiegel te stijgen. We spreken vanaf die tijd van het Holoceen. Het oude landschap verdronk en op de zandondergrond werden in het Holoceen door rivieren en de zee dikke pakketten klei en zand afgezet. De laatste paar duizend jaar, tot aan de middeleeuwse ontginningen, circa 1000 AD, vond er op deze plaats vooral veenvorming plaats in moerassen. Door de ontginning en ontwatering van het veengebied zakte het landschap uiteindelijk in tot beneden de zeespiegel en moesten er dijken worden aangelegd om droge voeten te houden. Zo ontstond de polder Blijdorp. |
The platform level of the station is on the top of the Pleistocene subsoil of Rotterdam, at approximately 20 meters below ground. After the last Ice Age about 10,000 years ago, the climate warmed and sea levels began to rise. From that time we speak of the Holocene time. The ancient landscape and drowned on the sand surface were thick packages of clay and sand deposited by the sea and rivers. In the last few thousand years, to the medieval reclamations, around 1000 AD, took place at this particular place in the formation of peat swamps. By farming and dewatering the peat landscape eventually dropped to below sea level and dikes had to be built to keep feet dry. Thus the polder Blijdorp was born. |
Lokatie Keezending op een kaart uit 1909 / Location Keezending on the map of 1909 |
De Blijdorpse polder, waarnaar de wijk Blijdorp en de Diergaarde Blijdorp zijn genoemd, ligt in het noorden van Rotterdam. De oorspronkelijke polder was veel groter en omvatte behalve het gebied dat nu door de wijk Blijdorp wordt ingenomen, het hele gebied tussen Overschie, De Delfshavense Schie en de Beukelsdijk. De periode tot 1150 Het veelal veenachtige gebied was ontgonnen en bewoond, maar mogelijk nog onbedijkt. In de bouwput van het Station Blijdorp zijn de resten van een boerderij uit deze periode opgegraven. Er vonden regelmatig overstromingen plaats. Rond 1200 werd het gebied bedijkt en was er sprake van de Bridorpse polder, wat vermoedelijk later verbasterd is naar Blydorpsche polder en weer later naar de hedendaagse Blijdorpse polder. In het begin werd de polder drooggehouden door bij eb de sluizen te openen. Later, vanaf de 15e eeuw, werden er windmolens ingezet. Het experiment met het stoomgemaal aan het einde van de 18e eeuw vormde op termijn het einde van de bemaling met windmolens. Vanaf het midden van de 19e eeuw wordt het gebied machinaal drooggehouden (eerst mbv stoom, later met diesel of elektrische bemaling). |
The Blijdorp polder, which the district and the Rotterdam Blijdorp Zoo are named after, lies in the north of Rotterdam. The original polder was much larger and included not only the area now occupied by the Blijdorp district but also the whole area between Overschie, De Delfshavense Schie and the Beukelsdijk. The period until 1150 The often peaty area was largely uninhabited and outside the dikes. During the excavation of the Blijdorp station they found the remains of a farmhouse. In this area regular flooding occurred. Around 1200 the dikes were completed and the Bridorpse polder arose, which is probably later corrupted to Blydorpsche polder and later to the Blijdorpse polder. In the beginning the polder stayed dry by opening the locks and barriers at low tide. Later, from the 15th century, windmills were used. The experiment with the pumping station at the end of the 18th century, was eventually the end of the drainage with windmills. From the mid-19th century, the area is kept dry machine (first using steam, diesel or electric pumping later). |
Blijdorpse Polder anno 1611 | Keezending |
De periode vanaf 1150 tot 1880 In deze periode hadden de steden Delft, Rotterdam en Schiedam onmin over de waterwegen en de bijbehorende tolheffing. In de periode 1150 en 1389 werden er verschillende Schiekanalen gegraven waardoor verdere polders in het gebied ontstonden. Door het graven van de Rotterdamse Schie in 1344 ontstonden er twee polders: Blydorpsche Polder en Bergsche Polder. De Rotterdamse Schie liep waar nu de Stadhoudersweg en de Schiekade lopen. Het gebied maakte deel uit van de zelfstandige gemeente Overschie. |
The period from 1150 to 1880 In this period the cities of Delft, Rotterdam and Schiedam quarrel about the waterways and the toll income. They dug various Schie channels between 1150 and 1389; thereby also further polders arose in this area. By digging the Schie in Rotterdam in 1344 there emerged two polders: the Blydorpsche Polder and the Bergsche Polder. The Rotterdam Schie was where the present the Stadhoudersweg and Schiekade are. The area was part of the independent municipality Overschie. |
Stoomgemaal / Steam Pumping System | Keezending |
Het stoomgemaal Steven Hoogendijk, een Rotterdamse klokkenmaker, had in 1775 een mislukte proef bij de Oostpoort van Rotterdam gedaan met een stoomgemaal. Hoogendijk zette echter door en kreeg toestemming van het polderbestuur om in de Blijdorpse polder een stoomgemaal met een machine van “Boulton en Watt” uit Engeland te bouwen en op 15 september 1787 werd deze na ruim een jaar bouwen in bedrijf genomen. Het debiet bedroeg 1750 kubieke voet per minuut. In de polders Cool, Schoonderloo en Blommerswijk was in datzelfde jaar sprake van grote wateroverlast en door verbindingen te maken met dit stoomgemaal kon het water in 1½ maand weggepompt worden tot onder het zomerpeil. Toch vonden de ingelanden (boeren) van deze polders het gemaal te duur en namen het niet over. Het gemaal werd in 1791 weer ontmanteld. Omdat Steven Hoogendijk tot de partij van de Patriotten (scheldnaam: Keezen) behoorde, werd het gemaal door de Oranjegezinde boeren ook wel "Keezending" genoemd. Uiteindelijk bleek het succes toch groot genoeg om in andere delen van het land stoombemaling op gang te brengen. |
The steam pumping station In 1775 Steven Hoogendijk, a Rotterdam clockmaker, had failed a test at the Rotterdam east gate with a steam pumping station. However, Hoogendijk continued and received permission from the government to built one of “Boulton and Watt” steam pumping station from England in the Blijdorpse polder. On 15 September 1787, a year after they started building, it was ready to operate. The capacity was 1750 cubic feet per minute. In the same year the districts Cool, Schoonderloo and Blommerswijk had major floodings and connecting by this pumping station the water was pumped in 1 ½ months to below the summer level. But the landholders and farmers of these polders thought is was too expensive and did not take it over. The pumping station was decommissioned in 1791. As Steven Hoogendijk belonged to the party of the Patriots (so called: Keezen) the farmers of the Orange party called the steam pumping station “Keezending”. Ultimately, the success nevertheless was large enough to steam pumping stations in other parts of the country |
Fundamenten Keezending / Fundamens Keezending | Blijdorp Station |
In oktober 2004 werden de restanten van de fundering verwijderd uit wat nu het Statenwegplantsoen is, om ruimte te maken voor de boortunnel voor de aanleg van de RandstadRail. | In October 2004 the remains were removed from the foundation of what is now the Statenwegplantsoen to make room for the tunnel serving RandstadRail |
Blijdorp Station |
Earth Cache Om te loggen moet je dit fantastische station bezoeken en op perronniveau vind je de plaquettes die aan het stoomgemaal herinneren. Beantwoord de volgende vragen: A: op de plaat “Pionieren in de polder” staat onderaan een quote, wat is het tweede woord? B: hoe groot is de diameter van de cilinder in mm Stuur uw antwoord ovv teamnaam naar: Foto´s zijn welkom |
Earth Cache In order to log, you must visit this fantastic station at platform level and find the plaques at the pumping station. Answer the following questions: A: On the panel “Pionieren in de polder” you will find a quote. What is the second word? B: what is size is the cylinder in mm? Send your answer and your teamname to: Pictures are welcome |
Met dank aan:
Bureau Oudheidkundig Onderzoek Rotterdam (BOOR)
Gemeentewerken Rotterdam
- Laatste update op .
- Raadplegingen: 7097